Na co zwracać uwagę przed zawarciem umowy

Każdy z nas spotyka się na co dzień z różnego rodzaju umowami. Niestety, zawieramy je często nieświadomie, nawet ich nie czytając. Tak jak niewiedzę można wybaczyć konsumentom, tak przedsiębiorcy powinni ze szczególną starannością czytać i zapoznawać się z umowami, by mieć pełną świadomość praw i obowiązków wynikających z zawartego kontraktu.

Dobrze, by przedsiębiorca wykazywał się pewnym zrozumieniem dla instytucji prawnych tak, by negocjując umowę wiedział, gdzie czyhają na niego zagrożenia. Oczywiście przedsiębiorca nie musi być alfą i omegą, dlatego celowym jest konsultowanie umów z profesjonalistami, ale warto ze zrozumieniem podchodzić do kwestii kontraktów i znać podstawowe różnice m.in. w takich pojęciach jak zwłoka a opóźnienie czy rozwiązanie a odstąpienie od umowy.

Umowa – czy to tylko zagadnienia prawne?

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę, że umowa powinna być przeanalizowana zarówno pod kątem prawnym, jak również biznesowym. Przy czym nie można oderwać tych dwóch aspektów od siebie. Prawnik analizując umowę może nie zwrócić uwagi na neutralne postanowienia prawne, jednak będące sporym zagrożeniem z punktu widzenia biznesowego i odwrotnie. Dlatego celowym jest dobra współpraca miedzy przedsiębiorcą a prawnikiem tak by podpisana umowa była odpowiednio dostosowana do konkretnego stosunku prawnego.

Istotne zagadnienia, na które warto zwrócić uwagę.

Przed zawarciem umowy, celowym jest dokładne przeczytanie umowy i przeanalizowanie jej poszczególnych postanowień. Przed przystąpieniem do kontraktu należy mieć pełną świadomość praw i obowiązków z niej wynikających oraz wszelkich zagrożeń.

1. Terminy realizacji umowy

Szczególne istotne jest zwrócenie uwagi na postanowienia związane z terminami wykonania umowy, w tym jej poszczególnych etapów tak by mieć pewność, że realnie możemy ją wykonać. Warto również zwrócić uwagę na regulacje dotyczące wynagrodzenia/ceny, by w trakcie wykonywania umowy nie okazało się, że jest ona nieopłacalna. W treści umowy mogą nas zaskoczyć dodatkowe obowiązki, których nie braliśmy pod uwagę, czy też doszło do znacznych zmian cen surowców na rynku globalnym. Na kwestię cen należy również zwracać uwagę w przypadku umów wieloletnich – czy cenniki w takim przypadku mogą być waloryzowane, czy modyfikowane na innych zasadach.

2. Kwestie niewykonania umowy

Dobrze jest również zwrócić uwagę na postanowienia umowy dotyczące kwestii związanych z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy. Prawda jest taka, że właśnie dopiero, gdy dochodzi do nieporozumień między stronami umowy w zakresie jej wykonania wielu przedsiębiorców zastanawia się nad treścią tych postanowień. Natomiast już na etapie zawierania kontraktu należy zwrócić uwagę na zakres odpowiedzialności stron oraz na obowiązki i uprawnienia na wypadek niewłaściwego wykonywania umowy – czy strony maja obowiązek postepowania wg. określonych procedur, czy służy stronom prawo odstąpienia od umowy czy tez może są zastrzeżone kary umowne na konkretne okoliczności. Znajomość i przestrzeganie tych postanowień może mieć decydujące znaczenie w razie ewentualnego sporu sądowego w przedmiocie nienależytego wykonania umowy, a to właśnie te umowy są najczęstszymi między przedsiębiorcami.

3. Oświadczenia woli

Zagadnieniem istotnym, a bardzo często bagatelizowanym przez strony jest kwestia formy składania oświadczeń woli – wykonując umowę strony często kontaktują się za pośrednictwem telefonów lub poczty elektronicznej podczas, gdy umowa przewiduje inne wymogi co do formy (np. w formie pisemnej pod rygorem nieważności). Dopóki strony są zgodne w swoich poczynaniach to nie ma problemu, niestety w momencie sporu nagle się okazuje, że dokonane uzgodnienia są nieważne, gdyż dokonano ich w niewłaściwej formie.

Znajomość treści umowy oraz jej zrozumienie może w przyszłości oszczędzić wielu nieporozumień oraz konfliktów, dlatego bardzo istotnym jest przeanalizowanie treści umowy przed jej zawarciem tak by znać wszystkie swoje obowiązki i wiedzieć czego możemy oczekiwać od drugiej strony.