Split payment w działalności dealerskiej

Od 1 lipca 2018 r., weszła w życie nowelizacja ustawy o VAT wprowadzająca tzw. split payment, czyli mechanizm podzielonej płatności ( dalej jako: „MPP”). Od samego początku wzbudzała ona wiele kontrowersji, jednakże ze względu na swój dobrowolny charakter liczba transakcji z zastosowaniem wynosiła zaledwie  2,7 mln. Wynika z tego, że z MPP zetknął się co czwarty podatnik. Niemniej jednak, zgodnie z wypowiedziami m.in. Dyrektora Departamentu VAT Wojciecha Śliża, MPP ma docelowo stanowić obowiązkowy system, który pomoże uszczelnić system podatkowy, a także zastąpić model odwróconego obciążenia. Nie wiadomo jednak czy obejmie on wszystkich przedsiębiorców czy jedynie wyselekcjonowane branże. W związku z tym należy przyjrzeć się uważnie, jakie skutki może wywrzeć MPP na funkcjonowanie branży motoryzacyjnej, a w szczególności jej finansów.

Split payment, a płynność finansowa dealerów samochodowych

Przede wszystkim należy zacząć od zagrożenia jakie stanowi MPP w odniesieniu do płynności finansowej dealerów, która z uwagi na ograniczenia możliwości rozporządzania środkami znajdującymi się na rachunku VAT, może zostać poważnie zachwiana. Wynika to ze specyfiki branży, a przede wszystkim z ilości klientów firmowych, którzy w niektórych dealerstwach stanowią od 50, do nawet 90% wszystkich klientów. Wprowadzenie obowiązkowego stosowania będzie skutkowało nagromadzeniem się na rachunkach VAT środków, które dotychczas trafiały na rachunek rozliczeniowy dealera i stanowiły źródło finansowania bieżącej działalności, a odprowadzane były dopiero przy okazji zapłaty kwoty podatku do urzędu skarbowego.

Powyższe wraz z uwzględnieniem 60 dniowego terminu przewidzianego na wydanie postanowienia umożliwiającego przekazanie środków z rachunku VAT na konto bankowe, może spowodować konieczność pozyskiwania przez dealerów środków na obsługę bieżącej działalności w instytucjach finansowych, co może znacząco utrudnić prowadzenie działalności. Generalnie, zwłaszcza w przypadku posiadania rachunków w różnych bankach, konieczne będzie świadome zarządzanie realizowanymi przelewami tak aby zminimalizować negatywne skutki MPP na płynność dealerów.

Dodatkowe koszty obsługi księgowej

Utrudnienia, a także dodatkowe koszty mogą także wynikać z konieczności dostosowania oprogramowania wykorzystywanego przez dealerów do prowadzonych rozliczeń. W tym miejscu trzeba uwzględnić specyfikę działalności dealerskiej, w szczególność w odniesieniu do takich czynności jak kupno części itp. oraz tego, że każda transakcja dokonywana z zastosowaniem MPP musi być przeprowadzona oddzielnym przelewem, co znacząco wydłuży procedurę z uwagi na ogromną liczbę faktur wystawianych w ciągu jednego dnia. Powyższe może skutkować koniecznością zatrudnienia dodatkowych pracowników tylko po to aby usprawnić opłacanie każdej faktury oddzielnym przelewem przy zastosowaniu MPP (lub zakupem systemu informatycznego, który podzieli koszyk przelewów na pojedyncze płatności).

MMP

MPP może również zachwiać już i tak nierównorzędną relacją dealer – importer. Z uwagi na to, że to importerzy mają dużo większy wpływ na relacje pomiędzy nim a dealerami, MPP może stanowić kolejny środek do uzależnienia sytuacji finansowej dealerów od decyzji importerów. Dojdzie do tego, w sytuacji, w której importerzy nie wyrażą zgodny na to, aby dealerzy dokonywali na ich rzecz płatności w MPP.

To z kolei spowoduje, że dealer musiałby zgromadzić ogromne środki finansowe, aby zrealizować transakcję i nie mógłby przy tym wykorzystać środków zgromadzonych na rachunku VAT. W ten sposób importer mógłby niejako zmusić dealerów do otworzenia lub powiększenia już otwartej linii kredytowej. Powyższy scenariusz oczywiście dotyczy sytuacji, w której MPP nie zostanie wprowadzony jako obowiązkowy dla wszystkich przedsiębiorców.

Informacja Związku Dealerów Samochodowych

Niemniej jednak jak wynika z informacji udostępnionych przez Związek Dealerów Samochodowych, importerzy marek Fiata, Renaulta, KIA, Subaru, Mazdy, BMW i Volvo zapowiedzieli, że nie będą uniemożliwiali dealerom stosowania MPP w rozliczeniach miedzy nimi.

Podsumowanie

Reasumując, przedstawiony MPP może, w razie jego obowiązkowego wprowadzenia, wyraźnie wpłynąć na funkcjonowanie branży dealerskiej, przede wszystkim w odniesieniu do płynności finansowej jak i trudności związanymi z obsługą transakcji przeprowadzanych z jego zastosowaniem. Nie należy jednak przyjmować wyłącznie czarnych scenariuszy, bowiem branża dealerska odnajdywała się już wielu trudnych zmianach podatkowych.